Con mắt thần Horus là một trong những biểu tượng nổi tiếng nhất của Ai Cập cổ đại. Còn được gọi là Wadjet, biểu tượng ma thuật này được cho là mang lại sự bảo vệ, sức khỏe và cải lão hoàn đồng.

Do có sức mạnh bảo vệ tuyệt vời, con mắt thần Horus được người Ai Cập cổ đại sử dụng phổ biến để làm bùa hộ mệnh cho cả người sống lẫn người chết. Thậm chí ngày nay, nó vẫn tiếp tục được sử dụng như một biểu tượng của sự bảo vệ.

Ý nghĩa thật sự của con mắt thần Horus
Con mắt Horus. (Ảnh: Shutterstock)

Câu chuyện về sự phản bội và mưu sát

Nguồn gốc của con mắt thần Horus có thể được tìm thấy trong huyền thoại về Set và Osiris. Người Ai Cập cổ đại tin rằng Osiris là vua của Ai Cập và em trai của ông, Set, mong muốn chiếm lấy ngai vàng của anh mình. Thông qua thủ đoạn, Set đã thành công trong việc giết chết Osiris và trở thành vị vua mới. Tuy nhiên, vợ của Osiris, Isis, đã cố gắng làm chồng mình tạm thời sống lại bằng phép thuật và sau đó mang thai rồi sinh ra người con trai có tên Horus.

Ý nghĩa thật sự của con mắt thần Horus
Một tác phẩm điêu khắc hiếm có bằng đất nung mô tả Isis than khóc cho Osiris. (Ảnh: Louvre Museum)

Cái giá của việc báo thù và sự phục hồi kỳ diệu

Linh hồn của Osiris vẫn tồn tại và trở thành vị thần của thế giới bên kia còn Isis tự mình nuôi nấng Horus. Khi Horus đến tuổi trưởng thành, ông đã tìm cách trả thù cho cha mình. Horus đánh nhau nhiều hiệp với Set và cuối cùng đã giành phần thắng.

Osiris Horus Isis image
Tranh vẽ về Osiris, Horus và Isis (Ảnh: rudr.rice.edu)

Tuy nhiên, hậu quả của nó là Horus đã bị mất đi một con mắt. Theo một truyền thuyết, Set đã móc mắt Horus, xé nó thành 6 phần và ném đi. Trong một phiên bản khác, chính Horus đã tự móc mắt ra như một sự hy sinh để đưa cha mình trở về từ cõi chết. Con mắt bị mất của Horus sau đó đã được Hathor (đồng minh của Horus), hoặc Thoth, vị thần trí tuệ phục hồi một cách thần kỳ.

Khi mắt Horus được phục hồi một cách kỳ diệu, người Ai Cập cổ đại tin rằng nó có các đặc tính chữa bệnh. Biểu tượng mang tính chất bùa hộ mệnh này đã được chế tạo bằng nhiều loại vật liệu, bao gồm vàng, ngọc lưu ly, đá carnelian và đã được sử dụng làm đồ trang sức cho cả người sống lẫn người chết.

>> Nghiên cứu khoa học về ‘Con mắt thứ ba’ – P1: Những con người có năng lực đặc biệt

Con mắt thần Horus là một biểu tượng toán học huyền diệu?

Điều thú vị là, con mắt thần Horus không chỉ đơn thuần là một biểu tượng ma thuật mà còn thể hiện kiến thức toán học của người Ai Cập cổ đại.

Trong truyền thuyết đã đề cập trước đó, Set xé mắt Horus thành 6 phần. Đúng như biểu tượng, con mắt Horus chứa 6 phần. Mỗi phần là một phân số mang ý nghĩa của đơn vị đo lường – bên phải của mắt là 1/2, đồng tử là 1/4, lông mày là 1/8, bên trái của mắt là 1/16, đuôi cong là 1/32, và giọt nước mắt là 1/64.

 

Các phân số này cộng lại là 63/64 và phần còn thiếu tượng trưng cho sức mạnh ma thuật của Thoth hoặc để minh họa rằng không có gì là hoàn hảo.

Ý nghĩa đặc biệt trong các bộ phận của con mắt thần Horus

Mỗi một phần trong 6 phần của con mắt Horus đều đại biểu cho một ý nghĩa khác nhau. Phía bên phải của mắt có liên quan đến khứu giác, vì nó gần mũi nhất và giống với cơ quan này.

Dễ thấy, đồng tử đại diện cho thị giác, trong khi lông mày tượng trưng cho suy nghĩ, vì nó có thể được sử dụng để thể hiện suy nghĩ của chúng ta.

Phía bên trái của mắt tượng trưng cho thính giác bởi nó hướng về phía tai và có hình dạng của một nhạc cụ.

Đuôi mắt cong giống như một mầm non từ thân cây lúa mì hoặc ngũ cốc nên được coi là tượng trưng cho thực phẩm – tương ứng với vị giác.

Cuối cùng, giọt nước mắt được cho là tượng trưng cho xúc giác bởi phần này của mắt trông như một thân cây được trồng xuống đất, một hành động liên quan đến sự tiếp xúc vật lý.

Vì sao con mắt thần Horus được sử dụng cho đến ngày nay?

Mặc dù nền văn minh Ai Cập cổ đại đã không còn tồn tại nữa, nhưng niềm tin vào tiềm năng của mắt thần Horus cũng không bị tan biến và do vậy biểu tượng này vẫn được sử dụng cho đến ngày nay.

Ví dụ, ở các nước Địa Trung Hải, ngư dân thường vẽ biểu tượng con mắt Horus lên tàu của mình để được bảo vệ. Ngoài ra, nhiều người vẫn đeo mắt thần Horus làm đồ trang sức để bảo vệ bản thân khỏi sự xấu xa của người khác.

Hơn nữa, con mắt Horus còn rất phổ biến đối với những người huyền bí như thầy phù thủy và người theo thuyết âm mưu. Họ xem nó như một biểu tượng cho sự bảo vệ, quyền lực, kiến ​​thức và ảo ảnh.

Theo Ancient Origins,
Phan Anh dịch