Vào ngày 13/5, tòa án tại Oakland, California đã ra lệnh công ty Monsanto bồi thường cho một cặp vợ chồng hơn 2 tỷ USD. Các chứng cứ cho thấy thuốc diệt cỏ Roundup đã gây ra ung thư cho cặp vợ chồng này.

thuoc diet co roundup monsanto glyphosate
Mỗi năm có 30 tấn thuốc diệt cỏ chứa hoạt chất Glyphosate được tiêu thụ ở Việt Nam (Ảnh: Shutterstock)

Đây là lần thứ 3 một tòa án kết luận rằng công ty hóa chất Monsanto đã không cảnh báo đầy đủ cho người dùng về các tác hại tiềm tàng của sản phẩm nổi tiếng của họ.

Ngoài ra, còn có hàng ngàn vụ kiện khác đang xếp hàng chờ Monsanto, công ty mà hãng Bayer đã mua lại năm 2018.

Cặp vợ chồng có tên Alva và Alberta Pilliod đã dùng sản phẩm thuốc diệt cỏ Roundup trên mảnh đất của họ ở Bắc California trong nhiều thập niên. Năm 2011, ông Pilliod (năm nay 76 tuổi) đã được chẩn đoán bị mắc u lympho không Hodgkin. Năm 2015, vợ ông (năm nay 74 tuổi) cũng bị mắc chứng tương tự.

Phán quyết của tòa bao gồm hơn 55 triệu USD tiền bồi thường cho cặp vợ chồng Pilliod và 2 tỷ USD tiền phạt bồi thường (1 tỷ USD cho mỗi người). Nói cách khác, tòa đang rất mạnh tay để răn đe.

>> Monsanto: Lịch sử của những sản phẩm đầu độc cả thế giới

Chỉ 2 tháng trước, một tòa án liên bang ở San Francisco cũng tuyên bố Roundup đã gây bệnh u lympho không Hodgkin cho một người đàn ông và phải bồi thường 80 triệu USD. Tháng 8/2018, tòa án thành phố San Francisco cũng phán quyết Roundup gây ung thư cho một người thợ làm vườn và phải bồi thường 289 triệu USD. Một thẩm phán đã giảm con số này xuống còn 78 triệu USD. Hiện phán quyết này đang bị kháng cáo.

Brent Wisner, luật sư của gia đình Pilliod, tranh luận rằng phán quyết lên tới hàng tỷ USD này sẽ gửi thông điệp mạnh tới các hãng lớn hóa chất. Số tiền phạt bồi thường 1 tỷ USD dành cho mỗi người nhà Pilliod là gần xấp xỉ lợi nhuận một năm của Roundup – 892 triệu USD.

Sau khi tòa tuyên án, luật sư Wisner nói, “Chính tòa đã xem thấy những tài liệu nội bộ của công ty cho thấy, ngay từ ngày đâu, Monsanto chưa bao giờ có hứng thú đi tìm hiểu xem Roundup có an toàn hay không.”

Một luật sư khác của nhà Pilliod nói rằng những gia chủ như vợ chồng Pilliod chịu nguy hiểm nhiều hơn thợ làm vườn chuyên nghiệp bởi chẳng có ai khuyên họ đeo găng tay hay quần áo bảo vệ.

Phát ngôn viên của Bayer cho biết họ thấy rằng phán quyết này “đi quá xa và không hợp lý.”

Thành phần chính của Roundup là chất glyphosate. Bayer đã tuyên bố nhiều lần là hóa chất này an toàn, và nói rằng nhiều tổ chức y tế trên thế giới cũng có cùng kết luận.

Nhưng năm 2017, hồ sơ của tòa án cho thấy Monsanto đã tạo ra các nghiên cứu khoa học, sau đó tìm cách đưa tên tuổi các khoa học gia hay tổ chức giám sát vào. Công ty này cũng chi đậm tiền cho các trường đại học để làm nghiên cứu. Vì vậy, ở đây đặt ra mâu thuẫn về lợi ích rất lớn mà đáng lẽ các nghiên cứu khách quan không nên có.

Cổ phiếu của Bayer đã giảm giá khoảng 40% kể từ khi thâu tóm Monsanto năm ngoái và sau đó liên tiếp nhận được các phán quyết xử phạt của tòa. Nhưng đây không phải lần kiện tụng đầu tiên của Monsanto, và họ đã kháng cáo – kết quả cuối cùng là vẫn chưa rõ ràng.

Theo NYT, TheHustle,
Sơn Vũ tổng hợp