Cho thuê mặt bằng nhà ga dưới hình thức chỉ định thầu thu về 700 tỷ đồng; thu phí ra vào cửa của 19/21 cảng hàng không gần 551 tỷ đồng; thu phí nhượng quyền khai thác dịch vụ phi hàng không mang tính tự phát gần 103 tỷ đồng,… là những sai phạm mà Thanh tra chính phủ đã chỉ rõ tại Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV).

cang-hkqt-tan-son-nhat
Khu vực nhà ga mở rộng tại sân bay Tân Sơn Nhất. (Ảnh: tansonnhatairport.vn)

Ông Ngô Văn Khánh – Phó Tổng Thanh tra Chính phủ vừa ký kết luận thanh tra số 2569 về việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hóa, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV).

Theo kết luận thanh tra, trong giai đoạn 2012-2015, ACV đã không tổ chức đấu thầu mà thực hiện chỉ định thầu cho các tổ chức, cá nhân thuê mặt bằng nhà ga để kinh doanh.

Cụ thể, trong 2 năm (2014 – 2015), ACV đã ký trên 800 hợp đồng cho thuê mặt bằng nhà ga với tổng diện tích 120.221 m2, thu về trên 700 tỷ đồng. Tất cả trường hợp này đều được thực hiện dưới hình thức chỉ định thầu, không qua đấu thầu, đấu giá công khai.

Bên cạnh đó, ACV thu tiền một số giá dịch vụ phi hàng không là không đúng với Luật Đất đai 2013 và Luật Hàng không dân dụng.

21 cảng hàng không trên cả nước đang thu tiền dịch vụ đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với các ô tô đưa, đón trả khách (không sử dụng dịch vụ trông, giữ xe; chỉ tạm dừng dưới 3 – 5 phút để đón, trả khách) với mức giá vé lượt từ 7.000-30.000 đồng và vé tháng từ 600.000-1.650.000 đồng/tháng.

Chỉ tính riêng trong giai đoạn từ tháng 1/2012 đến 31/12/2015, tổng doanh thu từ việc thu phí ra vào của 19/21 cảng hàng không là gần 551 tỷ đồng. Kết luận khẳng định trách nhiệm thuộc về ACV và 21 cảng hàng không.

Việc thu không đúng quy định Luật Đất đai, Luật Hàng không dân dụng tuy mang lại lợi ích cho ACV, cho nhà nước (khi ACV chưa cổ phần hóa) nhưng vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho hành khách và hiện chưa có hướng khắc phục triệt để”- kết luận thanh tra chỉ rõ.

Ngoài ra, Bộ GTVT phải có trách nhiệm quy định chi tiết về cung cấp dịch vụ phi hàng không. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, Bộ chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể việc thu phí nhượng quyền khai thác dịch vụ phi hàng không.

Cũng theo kết luận thanh tra, ACV giao các đơn vị trực thuộc thực hiện việc thu phí nhượng quyền khai thác các dịch vụ phi hàng không nhưng không quy định cụ thể, thống nhất về đối tượng, phương pháp tính, mức thu cho từng cảng hàng không.

  • 7/22 cảng hàng không, sân bay thu phí nhượng quyền khai thác dịch vụ phi hàng không mang tính tự phát, tự ý định đơn giá thuê, thiếu vai trò quản lý nhà nước và giám sát của Bộ GTVT với số tiền thu về trong 2 năm 2014 – 2015 là gần 103 tỷ đồng;
  • 14/22 cảng hàng không, sân bay thu phí nhượng quyền dịch vụ phi hàng không làm thất thu cho doanh nghiệp và ngân sách nhà nước. Thanh tra Chính phủ khẳng định trách nhiệm thuộc về Bộ GTVT.

Trước sai phạm mà Thanh tra Chính phủ chỉ ra, ông Lại Xuân Thanh – Chủ tịch HĐQT ACV cho biết ACV đang tổ chức thực hiện đúng các nội dung kiến nghị tại kết luận của Thanh tra Chính phủ. Trên cơ sở đó sẽ có văn bản báo cáo kết quả thực hiện gửi Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31/12.

Còn theo ông Đinh Việt Thắng – Cục trưởng Cục hàng không, Cục Hàng không chưa nhận được kết luận của Thanh tra Chính phủ và khẳng định vấn đề thu phí ô tô, trên thực tế không nằm trong danh mục giá phí mà Bộ GTVT quản lý. Vấn đề này do các đơn vị cung ứng dịch vụ đăng ký với chính quyền địa phương, đặc biệt là các Sở Tài chính.

Về đề xuất không nên thu phí ra vào sân bay, ông Thắng cho biết sẽ nghiên cứu và báo cáo lên Bộ GTVT để có hướng xử lý cho phù hợp.

ACV được thành lập vào tháng 2/2012 trên cơ sở sáp nhập 3 tổng công ty cảng hàng không (miền Bắc, miền Nam, miền Trung). ACV là một trong những doanh nghiệp lớn về lĩnh vực hạ tầng giao thông, về vốn điều lệ, tổng tài sản và quỹ đất.

Hoàng Minh

Xem thêm: