UBND tỉnh Phú Yên đồng ý để Tập đoàn Hải Thạch khai thác 16 ha rừng đặc dụng để lấy đất làm vật liệu xây dựng dự án hầm đèo Cả (xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa). Ngoài ra, tỉnh còn đồng ý để doanh nghiệp nộp 815 triệu đồng để thay thế việc trồng lại rừng,…

hầm đèo cả
Hướng đi hầm đèo Cả. (Ảnh: Gia Bảo)

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có báo cáo kết quả kiểm tra việc chuyển mục đích sử dụng 16 ha rừng đặc dụng đèo Cả (thuộc xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa, Phú Yên), để công ty cổ phần Tập đoàn Hải Thạch (gọi tắt là Tập đoàn Hải Thạch) lấy đất làm vật liệu xây dựng thực hiện dự án hầm đường bộ qua đèo Cả .

Đây là một trong những dự án sai phạm trong việc chuyển mục đích sử dụng rừng ở Phú Yên được Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình trực tiếp yêu cầu TTCP làm rõ.

Theo báo cáo của TTCP, năm 2010, Tập đoàn Hải Thạch có văn bản đề xuất xin lấy 16 ha đất rừng để khai thác đất phục vụ dự án hầm đường bộ đèo Cả.

Theo đó, Sở TN&MT tỉnh Phú Yên chủ trì kiểm tra và xác định khu vực này chưa có trong quy hoạch khoáng sản, do đó Sở đã đề nghị UBND tỉnh yêu cầu Sở Xây dựng tham mưu tỉnh bổ sung vị trí mỏ đất này vào quy hoạch khoáng sản.

Ngày 24/2/2011, UBND tỉnh quyết định phê duyệt bổ sung mỏ đất này vào quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tỉnh Phú Yên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020.

Tuy nhiên, vị trí mỏ đất vốn được quy hoạch là đất rừng đặc dụng, cấm hoạt động khác thác khoáng sản, việc làm trên là sai phạm tại Điểm 1, Điều 28 của Luật Khoáng sản năm 2010.

Ngày 4/4/2012, UBND tỉnh cho phép Tập đoàn Hải Thạch vừa khai thác, vừa hoàn tất thủ tục với diện tích 2 ha (nằm trong 16 ha). Cơ quan chức năng chưa có quyết định thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng rừng; tỉnh cũng không yêu cầu Tập đoàn Hải Thạch thực hiện tiến hành thăm dò khoáng sản.

Đến ngày 14/11/2012, UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác khoáng sản dẫn đến việc người dân tự khai thác 15 ha rừng trồng thuộc rừng đặc dụng.

Kết luận TTCP chỉ rõ những việc làm trên đã vi phạm quy định tại Khoản a, Điểm 3, Điều 94 Luật Đất đai năm 2003; Điều 31 và Điểm 2, Điều 52, Luật khoáng sản 2010.

Ngoài ra, qua kiểm tra, TTCP phát hiện việc Tập đoàn khai thác khoáng sản và cải tạo phục hồi môi trường rừng sai với Giấy phép khai thác khoáng sản được cấp “không thực hiện theo hình thức cuốn chiếu, làm đến đâu trả mặt bằng lại đến đó, không giữ lại phần đất bóc tầng phủ, khai thác quá độ sâu quy định, khai thác vượt trữ lượng” – từ đó tạo ra hiện trường ngổn ngang cát, đá, sỏi, sạt lở, sụt lún, cao độ chênh lệch lớn chưa được san gạt dọn dẹp.

Mặt khác, Tập đoàn Hải Thạch phải trồng cây sao đen trên toàn bộ diện tích rừng khai thác nhưng tỉnh lại chấp thuận cho doanh nghiệp nộp 815 triệu đồng để thay thế việc trồng rừng,…

Từ những sai phạm trên, TTCP đề nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên giữ nguyên quy hoạch rừng đặc dụng (không được điều chỉnh sang đất khác) đối với khu vực mỏ đất có diện tích 16 ha; thực hiện việc phục hồi môi trường, trồng lại rừng theo phương án đã được phê duyệt đảm bảo chức năng bảo vệ di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý kỷ luật đối với các tổ chức, cá nhân để xảy ra các vi phạm nêu trên theo đúng quy định, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả xử lý.

Yêu cầu Tập đoàn Hải Thạch thực hiện các biện pháp phục hồi rừng, trồng rừng tại khu vực khai thác mỏ đất 16 ha theo đúng quy định. Ngoài ra, Tập đoàn phải nộp đầy đủ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo quy định.

Theo Quyết định số 2351 về quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững khu rừng đặc dụng đèo Cả đến năm 2020, thuộc địa giới hành chính xã Hòa Tâm và xã Hòa Xuân Nam (huyện Đông Hoà), hiện diện tích rừng giảm 94,6 ha (từ 5.784 ha xuống 5.689,4 ha). Một trong những nguyên nhân khiến diện tích rừng giảm là do giải phóng mặt bằng xây dựng hầm đường bộ đèo Cả.

Trần Tâm

Xem thêm: