19/20 dự án với tổng diện tích 1.107,49 ha/1.283 ha đất được tỉnh lựa chọn để chấp thuận, quyết định chủ trương đầu tư và cấp giấy phép đầu tư là đất lâm nghiệp.

phu yen da duyet pha 1 107 ha rung de lam du an
Tỉnh cho phá hàng chục hecta rừng phòng hộ để làm sân golf tại dự án New City, vi phạm Luật Đất đai 2013. (Ảnh: lsvn.vn)

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có báo cáo kết quả kiểm tra việc chấp hành pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng đối với một số dự án liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng rừng phòng hộ sang mục đích khác tại tỉnh Phú Yên.

20 dự án có liên quan đến rừng mà TTCP kiểm tra đều phát hiện có sai phạm.

Theo TTCP, qua kiểm tra 20 dự án đầu tư tại tỉnh Phú Yên, có tới 19 dự án với tổng diện tích 1.107,49 ha (chiếm 86%) được lựa chọn để chấp thuận, cho chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư đang thuộc quy hoạch đất lâm nghiệp. Trong đó  đất rừng sản xuất là 547,46 ha, đất rừng phòng hộ là 378,59 ha, đất rừng đặc dụng là 181,44 ha. Trách nhiệm thuộc UBND tỉnh và giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Trong 20 dự án, 16 dự án đã có quyết định giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án; 4 dự án chưa lập thủ tục giao đất, thuê đất, gồm: Dự án Khu du lịch liên hợp cao cấp New City; dự án trường đua ngựa Phú Yên; cửa hàng xăng dầu đường Hùng Vương và đường nối QL1 đi Bãi Xép.

Trong đó, Dự án khu du lịch liên hợp cao cấp New City tại TP Tuy Hòa được xem là có nhiều vi phạm nhất, khi phá rừng và khởi công làm sân golf khi chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất rừng sang mục đích khác. Nhằm “né” quy định chuyển mục đích trên 20 ha rừng phòng hộ phải xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã cho phép nhà đầu tư thực hiện phân kỳ thu hồi rừng phòng hộ từng đợt nhỏ hơn 20 ha (tổng 122ha đất rừng phòng hộ).

2 dự án nuôi bò thịt chất lượng cao tại huyện Sông Hinh và dự án trung tâm trồng hoa, cây cảnh không có trong các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Trách nhiệm chính thuộc giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường.

Trong  20 dự án được kiểm tra, chỉ một số dự án dọc ven biển nằm trong khu vực có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 (tuyến đường Độc Lập, TP Tuy Hòa) được phê duyệt của UBND tỉnh.

UBND tỉnh Phú Yên còn vi phạm hàng loạt quy định của pháp luật về quản lý đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng, bảo vệ và phát triển rừng khi cho phép một số dự án vừa triển khai thực hiện vừa hoàn tất thủ tục về thu hồi, giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng…; một số dự án khởi công xây dựng công trình khi chưa có quyết định thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, chưa có giấy phép xây dựng, chưa được bàn giao mặt bằng…

Tại thời điểm kiểm tra, toàn tỉnh có tới 529ha chưa nộp tiền trồng rừng thay thế theo quyết định của UBND tỉnh trong khi dự án đã triển khai.

17/19 dự án có sử dụng đất rừng tại tỉnh Phú Yên đến nay vẫn chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng đất rừng sang mục đích khác với tổng diện tích 413ha.

Không phải lần đầu

Năm 2014, TTCP đã chỉ ra nhiều sai phạm của tỉnh Phú Yên trong việc quản lý, sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng đối với một số dự án đầu tư trên địa bàn.

Cụ thể, trong giai đoạn 2006-2011, việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa phù hợp với thực tế, nhiều chỉ tiêu cụ thể được thực hiện khác biệt lớn với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt; quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch xây dựng và quy hoạch 3 loại rừng còn chưa đồng nhất; thiếu kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm Luật Đất đai…

Xác định giá thuê đất chưa chính xác (sai vị trí, sai thời điểm ghi trong quyết định hoặc thời điểm bàn giao đất), gây thất thu ngân sách, như các dự án Khu resort Thuận Thảo, dự án Làng du lịch quốc tế ven biển TP Tuy Hòa.

Một số dự án được triển khai trên đất an ninh, đất quốc phòng, đất có rừng phòng hộ song các sở ngành chưa tham mưu trình UBND tỉnh thực hiện đúng trình tự thủ tục. Điều này là vi phạm Luật Đất đai và Luật Bảo vệ và phát triển rừng. Trách nhiệm thuộc Sở TN-MT, Sở NN&PTNT, Bộ chỉ huy Biên phòng tỉnh.

Về cấp phép, cho thuê đất đối với các dự án khảo sát, thăm dò, khai thác chế biến khoáng sản, tỉnh chưa trình Thủ tướng phê duyệt các khu vực cấm, khu vực tạm cấm khai thác khoáng sản, khu vực phải đấu thầu thăm dò, khai thác làm vật liệu xây dựng theo Luật Khoáng sản; cấp phép chồng lấn lên dự án lâm nghiệp; cấp phép nằm ngoài quy hoạch, vượt thẩm quyền; cấp phép thiếu thủ tục…

Đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách tỉnh, UBND tỉnh đã phê duyệt nhiều dự án, vượt khả năng cân đối dẫn đến thời gian thi công kéo dài, hiệu quả đầu tư thấp, lãng phí nguồn lực; 8 dự án cấp bách sử dụng vốn trái phiếu CP được chỉ định thầu, đều chưa đảm bảo đủ điều kiện vì chưa có quyết định phê duyệt dự án, chưa lập dự án đầu tư, chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường, chưa có thiết kế kỹ thuật…

Ngoài ra, tỉnh Phú Yên đã phê duyệt kết quả đấu thầu không phù hợp tiêu chuẩn, điều kiện, năng lực; chỉ định thầu gói thầu tư vấn có giá trị trên 500 triệu đồng; phê duyệt thay đổi thiết kế gây lãng phí 1,6 tỷ đồng. TTCP xác định trách nhiệm thuộc UBND tỉnh, giám đốc Sở KH-ĐT, Sở GT và các sở ngành, UBND huyện, thị xã, TP có liên quan…

Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm

Trước những sai phạm trên diện rộng ở tỉnh Phú Yên vừa nêu, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Phú Yên tổng rà soát, điều chỉnh các quy hoạch chuyên ngành nói chung, quy hoạch, kế hoạch bảo vệ phát triển rừng; chấm dứt tình trạng thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất không phù hợp với quy hoạch; xác định ngay vị trí đất trồng rừng thay thế, thu đầy đủ số tiền trồng rừng thay thế…

Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của chủ tịch và các phó chủ tịch UBND tỉnh, giám đốc các sở, ngành có liên quan. Xử lý kỷ luật hoặc kiến nghị cấp thẩm quyền xử lý kỷ luật các cá nhâm tổ chức tùy theo tính chất, mức độ sai phạm.

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an xác minh làm rõ những vi phạm pháp luật về đất đai, tài nguyên khoáng sản, tài nguyên rừng của các sở, ngành có liên quan và chủ đầu tư tại dự án khai thác khoáng sản đất làm vật liệu thi công dự án hầm đường bộ qua Đèo Cả gây hậu quả 15 ha rừng đặc dụng bị chặt phá, khai thác khoáng sản sai quy định.

Nguyễn Sơn

Xem thêm: