Với 5 phương án giải quyết điểm nóng BOT Cai Lậy, Bộ GTVT đề xuất ưu tiên chọn phương án giữ nguyên vị trí đặt trạm, giảm phí xuống 15.000 đồng/lượt và mở rộng phạm vi miễn, giảm cho các phương tiện.

bot cai lay 40
BOT Cai Lậy. (Ảnh: Thiện Nhân)

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết Bộ vừa có buổi làm việc với UBND tỉnh Tiền Giang về tình hình tại BOT Cai Lậy. Theo đó, Bộ đã hoàn tất 5 phương án trình Chính phủ về việc thu phí tại trạm này. Cụ thể:

Phương án 1: Bộ GTVT giữ nguyên vị trí trạm hiện tại, tiếp tục giảm giá chung cho tất cả các phương tiện qua trạm khoảng 30% so với ban đầu. Thời gian hoàn vốn đầu tư dự án khoảng 15 năm 9 tháng. Trong đó:

Phương tiện nhóm 1 (xe 4 chỗ) sẽ giảm từ 25.000 đồng/lượt xuống còn 15.000 đồng/lượt. Miễn giảm thêm đối với xã Long Khánh, phường 2 (thị xã Cai Lậy) và xã An Cư, Mỹ Hội (huyện Cái Bè).

Giảm giá 100% cho các loại xe buýt và các loại phương tiện không sử dụng để kinh doanh; giảm 50% cho các loại phương tiện sử dụng để kinh doanh.

Với phương án này, Bộ cho rằng có ưu điểm là không phải bố trí ngân sách Nhà nước hỗ trợ, đồng thời giảm một phần chi phí vận chuyển hàng hóa, chi phí đi lại của người dân, phân luồng giảm ùn tắc, TNGT, ô nhiễm môi trường trung tâm thị xã Cai Lậy. Nhược điểm là phải kéo dài thời gian hoàn vốn.

Phương án 2: Bộ đề xuất lập thêm một trạm trên tuyến tránh và thu cả 2 trạm. Lúc đó trạm trên QL1 sẽ thu giá 15.000 đồng/lượt, trạm trên tuyến tránh thu 25.000 đồng/lượt đối với các phương tiện nhóm 1.

Đối với phương án này, kinh phí đầu tư xây dựng thêm trạm ở vị trí mới khoảng 90 tỷ đồng, địa phương phải bố trí thêm diện tích GPMB để làm trạm.

Phương án này sẽ dẫn đến tình trạng các phương tiện tập trung đi trên QL1 do mức giá trên QL1 thấp hơn tuyến tránh, gây ùn tắc, TNGT. Phương án này cũng sẽ dẫn đến hệ lụy có thể lan rộng đối với các dự án BOT khác.

Phương án 3: Giữ nguyên vị trí trạm với mức giá 25.000 đồng/lượt phương tiện nhóm 1, thu giá hoàn vốn khoảng 7 năm 7 tháng.

Phương án 4: Đặt trạm thu phí trên tuyến tránh.

Theo số liệu đếm xe thực tế và nghiên cứu phân luồng, khoảng 3.800 ô tô các loại lưu thông trên tuyến tránh do đó phương án tài chính không đảm bảo. Nhà nước phải sử dụng ngân sách hỗ trợ – khoảng 1.250 tỷ đồng vào năm 2019.

Do đó, trạm sẽ tiếp tục dừng thu giá và thành lập 1 trạm tạm thời trên tuyến tránh. Việc thu phí trên tuyến tránh tiến hành 3 tháng với mức giá 25.000 đồng/lượt. Sau 3 tháng, Bộ GTVT đánh giá đầy đủ tình hình lưu lượng xe, tính toán cụ thể phương án tài chính của dự án và báo cáo Thủ tướng.

Phương án 5: Đàm phán nhà đầu tư chuyển đổi hình thức hợp đồng tương tự như hợp đồng xây dựng – thuê dịch vụ – chuyển giao (hợp đồng BLT), xóa bỏ trạm BOT Cai Lậy, không thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ và dùng vốn Nhà nước thanh toán hàng năm cho nhà đầu tư tương ứng với doanh thu hợp đồng BOT đã ký.

Thời gian hoàn trả tương ứng thời gian thực hiện hợp đồng BOT là 7 năm 7 tháng. Số tiền thanh toán hàng năm có thể phát sinh (đã bao gồm lãi vay phát sinh) là 2.026 tỷ đồng.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết các phương án trên Bộ GTVT đã trình Chính phủ và Thủ tướng sẽ quyết định phương án thích hợp nhất. Trong 5 phương án, Bộ GTVT kiến nghị ưu tiên phương án 1. Theo đó, BOT Cai Lậy sẽ giảm về mức giá thấp nhất so với các trạm BOT trên quốc lộ 1 hiện nay. Ngoài ra, chủ đầu tư phải mở rộng phạm vi giảm phí cho nhiều xã khác.

Ngoài ra, Thứ trưởng Nguyễn Nhật cũng cho biết cả nước hiện có 88 trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức BOT, trong đó Bộ GTVT quản lý 74 trạm, UBND các tỉnh quản lý 14 trạm. Có 9 dự án đầu tư theo hình thức BOT được triển khai trên nền đường cũ và đầu tư tuyến tránh tương tự như dự án BOT quốc lộ 1 Tiền Giang.

Trạm BOT Cai Lậy là một trong những ‘điểm nóng’ của cả nước trong năm 2017. Thu phí từ ngày 1/8/2017 – trạm BOT này liên tục vấp phải sự phản đối của người dân và cánh tài xế vì đặt trạm bất hợp lý. Đỉnh điểm là ngày 2/12, trạm này phải xả đến 12 lần.

Nhiều phương án phản đối được cánh tài xế sử dụng như dùng tiền lẻ, tiền xu trả phí, rửa xe, lau xe tại trạm, dùng chiến thuật 25-1,…

Trước tình hình căng thẳng xảy ra, ngày 4/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã quyết định tạm dừng việc thu phí để nghiên cứu tìm phương án giải quyết ‘điểm nóng’ này.

Trần Tâm

Xem thêm: