Đúng 5h chiều hôm qua 1/8, Phạm Hồng Thái, thằng em cùng tuổi thơ sơ tán chiến tranh ngủ chung ổ rơm với gã bấm còi kéo dài cùng tất cả lái xe ở Warsawa: Tưởng nhớ cuộc Khởi nghĩa Warsawa 74 năm trước.

ba lan
Những bức tượng người lính Ba Lan. (Ảnh: Lưu Trọng Văn)

Chuông nhà thờ đổ.

Giữa đường một nhóm bạn trẻ chăng khẩu hiệu dài màu trắng: Chúng tôi không quên, rồi đốt pháo khói đỏ.

Tất cả người đi đường đều đứng nghiêm, đầu cúi xuống.

Chưa bao giờ ở nước gã, một đất nước cũng như Ba Lan trải qua quá nhiều đớn đau chiến tranh lại có một không khí tưởng niệm một cuộc khởi nghĩa như thế.

Tôn Vân Anh, cô gái trẻ tích cực hoạt động xã hội, cháu nội nhà cách mạng Tôn Quang Phiệt trả lời phỏng vấn một đài truyền hình Ba Lan ngay tại khu Tượng đài Tưởng niệm Khởi nghĩa:

Là người Việt Nam yêu nước, tôi luôn kính trọng người Ba Lan yêu nước, cuộc khởi nghĩa thất bại bị phát xít Đức dìm trong biển máu nhưng người Ba Lan hôm nay tưởng nhớ để rút ra bài học lịch sử cho dân tộc mình”.

Trước khi đến Đài Tưởng niệm, gã nghe tiếng hát vút cao và hào hùng, ghé vào khu vườn thì thấy dân một khu phố đang ngồi nghe một ca sĩ hát bài ca về khởi nghĩa.

Khắp khu vườn treo cờ Ba Lan và cờ khởi nghĩa. Có nhiều bức ảnh ở lùm cây mô tả cảnh tàn phá của chiến tranh.

bai hoc ba lan duc quoc xa va nguy co trung quoc xa 2
(Ảnh: Lưu Trọng Văn)

Bài học gì của quá khứ?

Gã cúi đầu trước những người lính, người dân khởi nghĩa mà căm giận bọn phát xít Hitler đã phá huỷ hoàn toàn thành phố Warsawa cổ kính và tuyệt đẹp như Paris. Đã thả bom, nã pháo, bắn súng phun lửa vào từng ngôi nhà có dân ở. Đã tập trung dân ở từng góc phố rồi xả đạn.

200.000 người dân Warsawa đã bị giết như thế.

Sẽ chả có tội ác nào mà những kẻ theo chủ nghĩa phát xít- dân tộc cực đoan – khát vọng làm chủ thiên hạ, không làm.

Gã không quên Cách mạng Văn hoá 40 triệu người Trung Quốc có học, có văn hoá bị đồ tể Mao giết và bỏ đói đến chết.

Gã không quên tội ác diệt chủng Pôn Pốt do Trung Cộng chống lưng.

Gã không quên tội ác xả súng vào dân thường của bọn Trung Cộng năm 1979 tại biên giới phía Bắc.

Gã không quên 64 người lính không súng bị quân Trung Cộng xả súng giết.

Bài học nào cho dân tộc gã?

Những kẻ tham vọng làm chủ thiên hạ, coi khinh các dân tộc khác, bất chấp luật pháp quốc tế chỉ vài bước chân nữa là thành bọn phát xít như phát xít Hitler.

Đừng bao giờ mơ hồ về quy trình này!

bai hoc ba lan duc quoc xa va nguy co trung quoc xa 1
(Ảnh tư liệu)

Gã không ngạc nhiên khi thấy sự trùng hợp về quy trình hình thành Đức quốc xã với từng bước hình thành Trung Quốc xã hôm nay.

Và gã không khỏi lo ngại sự chậm trễ của cả nhân loại và nước gã, rất có thể chiến tranh thế giới thứ Ba nổ ra mà nước gã sẽ chính là Ba Lan 79 năm trước khi Hitler mở đầu thế chiến thứ Hai bằng tấn công Ba Lan.

Ai có chung nỗi lo này?

Gã thầm cám ơn Trump đã nhìn ra mối lo của thế chiến nếu Trung Cộng không từ bỏ tham vọng làm chủ thế giới của mình để buộc Trung Cộng vào trật tự thế giới.

Mỹ chủ động bắt tay Ngacam kết thương mại với EU, Mỹ tháo ngòi nổ hạt nhân Triều Tiên, liên kết mạnh với Ấn Độ, Nhật, Hàn tạo thành vòng vây làm suy yếu sức mạnh Trung Cộng hướng tới bành trướng.

Vậy nước gã đã, đang và sẽ làm gì để trước hết tránh thảm hoạ có tên Ba Lan?

Theo Facebook Nhà thơ Lưu Trọng Văn

Xem thêm: