Hôm 11/1, buổi họp báo đầu tiên của Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump với báo giới được tổ chức tại phòng họp của Trump Tower. Đây là sự kiện được mong đợi từ lâu vì là lần đầu tiên ông Trump công khai trả lời câu hỏi của phóng viên nhau sau 6 thắng tránh né họp báo, dùng mạng xã hội để liên hệ với công chúng. Dưới đây là bốn điểm trọng tâm trong buổi họp báo này:

trump press conf

1. Đối đầu trực diện với truyền thông 

Buổi họp báo hôm 11/1 diễn ra vài ngày sau khi CNN và Buzzfeed đưa lại tin về một “bộ hồ sơ 35 trang” nói rằng Nga có thông tin gây áp lực đối với ông Trump, cùng các video về bí mật đời tư của Tổng thống tân cử Hoa Kỳ.

Donald Trump lập tức lên án thông tin này trên mạng xã hội. Tại buổi họp báo, ông đưa cả Buzzfeed lẫn CNN vào tầm ngắm kẻ địch. Phóng viên CNN cũng có mặt tại hiện trường.

Tôi đã thấy thông tin; đọc thông tin bên ngoài cuộc họp đó. Đó toàn là tin giả, những thứ giả tạo, không hề xảy ra. Những đối thủ của chúng tôi có nó, và như quý vị biết vì nhiều người ở đây đưa tin về nó, và nhiều người khác cũng vậy. Đó là một nhóm đối thủ kết hợp với nhau – những người bệnh hoạn – dựng lên câu chuyện bẩn thỉu”, Donald Trump nói.

Hồ sơ 35 trang này đã được Buzzfeed đăng đầy đủ và CNN có đưa tin lại. Trong hồ sơ có nhắc đến Michael Cohen, luật sư của ông Trump, nói rằng ông này đã tới thủ đô Prague của Séc hồi tháng 8 hoặc tháng 9 năm 2016 để gặp các quan chức của Moscow bàn về vụ tấn công mạng Đảng Dân chủ. Ông Cohen phản đối tin này ngay lập tức và khẳng định ông chưa bao giờ tới Séc.

Tại buổi họp báo, ông Trump nói ông đã xem hộ chiếu của Cohen và thấy ông này không hề rời khỏi Hoa Kỳ.

“Họ nói rằng Michael Cohen của Tập đoàn Trump đã đến Prague. Hoá ra là một Michael Cohen hoàn toàn khác. Thật đáng xấu hổ khi điều này xảy ra. Tôi nghĩ rằng họ phải xin lỗi nhiều người, bắt đầu từ ông Michael Cohen” Trump nói.

Ông gọi Buzzfeed là “một đống rác thất bại” đã viết hồ sơ kia và sẽ phải chịu hậu quả.

Còn về CNN, ông cáo buộc đã “cố hết sức dựng chuyện”.

Phóng viên CNN có mặt ngay ở hội trường liền muốn đặt câu hỏi nhưng bị ông Trump từ chối.

 ông công kích trực tiếp chúng tôi nên chúng tôi cho rằng ông nên cho chúng tôi một cơ hội để đặt câu hỏi”, phóng viên CNN ngồi hàng ghế đầu lặp lại 3 lần, lần nào cũng bị ông Trump dập tắt.

Không, tôi sẽ không cho các vị hỏi, quý vị làm tin giả, Trump ngắt lời trong khi chọn một cánh tay của phóng viên báo khác.

Tổng thống tân cử nói rằng ông không đề nghị ngành báo chí truyền thông “cải tổ” để giải quyết nạn đưa tin giả nổi lên gần đây, nhưng ông đề nghị con người nên có “la bàn đạo đức”:

Quý vị biết đấy, tôi càng ngày càng được nghe nhiều về thứ gọi là tin giả và rằng người ta cứ đi nói đủ loại chuyện. Một số hãng truyền thông mà tôi đối mặt tạo ra tin giả còn nhiều hơn bất cứ ai khác. Tôi có thể gọi tên những người này, nhưng tôi sẽ không bận tâm, có một số các vị ngồi ngay đây trước mặt chúng tôi. Họ là những người rất rất không thành thực, nhưng tôi cho đây là điều chúng ta sẽ phải sống chung”.

Ông Trump nói rằng ông có một lợi thế là ông có thể phản ứng lại, nhưng một số người “không có chiếc micro lớn” thì cuộc đời đã hoàn toàn bị huỷ hoại vì những tin giả này.

Điều này rất không công bằng. Tất cả những gì tôi có thể yêu cầu là sự có mặt của những phóng viên trung thực”.

Hồ sơ mà Buzzfeed đăng tải có cáo buộc nói Nga có những bằng chứng video về việc ông Trump dính líu tới gái mại dâm tại khách sạn Ritz-Carlton ở Moscow.

Chính phủ Nga lập tức lên tiếng nói rằng đó là những tin ‘tào lao’ và là ‘nỗ lực rõ ràng nhằm gây tổn hại quan hệ’ hai bên.

Ngay sau buổi họp báo CNN đã lên tiếng bảo vệ uy tín của mình, nói rằng nội dung tin tức họ đưa khác rất nhiều so với Buzzfeed, và họ không hề đăng một mẩu hồ sơ vô căn cứ này lên trang tin của mình.

Ban biên tập CNN ra một tuyên bố nói rằng nếu Trump và nhân viên của ông khẳng định CNN đã đưa tin giả, thì xin mời rõ ra chỗ nào là giả.

2. ‘Tôi không có quan hệ gì với Nga’

Donald Trump khẳng định lại các thông báo trước buổi họp báo của mình, rằng ông “không có thoả thuận nào ở Nga, không có thoả thuận có thể xảy ra ở Nga, và cũng không vay nợ ở Nga”. Ông cũng nói ông có thể dễ dàng kinh doanh ở Nga nhưng từ chối để tránh xung đột lợi ích.

Hôm 11/1 cũng là lần đầu tiên ông Trump thừa nhận ông tin Nga đã can thiệp vào bầu cử Mỹ sau các cuộc họp riêng với tình báo trước đó, nhưng nói thêm rằng có thể nhiều nước khác cũng tấn công mạng Hoa Kỳ.

Khi được hỏi kết luận này có ảnh hưởng thế nào tới nỗ lực xây dựng quan hệ với Nga của ông, Trump trả lời:

Tổng thống Putin và Nga đã công bố một thông báo hôm nay, rằng cái tin giả kia quả thực là giả. Họ nói điều này hoàn toàn không xảy ra…

Tôi tôn trọng việc ông ấy đã làm như thế”.

Ông nói thêm rằng nếu quan hệ giữa chính quyền của ông và Putin trở nên tốt đẹp hơn, thì đó là một điều tốt chứ không phải gánh nặng.

“Tôi không biết được liệu quan hệ giữa tôi và Vladimir Putin có tốt đẹp hay không, tôi hy vọng là có. Nhưng cũng khả năng lớn là không. Nếu là thế, quý vị có thực sự tin rằng Hillary sẽ cứng rắn với Putin hơn tôi không? Có ai trong phòng này thực sự tin điều đó không?”, Trump nói.

Ông cũng cho rằng Tổng thống Obama “không quá tay” với các biện pháp trừng phạt Nga vì can thiệp bầu cử Mỹ. Tháng trước, ông Obama đóng cửa hai cơ sở tình báo Nga và trục xuất 35 nhà ngoại giao Nga khỏi Mỹ sau khi CIA đưa ra kết luận Nga cố tình can thiệp vào cuộc bầu cử. Tổng thống Nga Putin cho hay Moscow sẽ không trả đũa Hoa Kỳ, mà chờ xem tình hình mới sau khi ông Trump nhậm chức như thế nào.

Ông Trump từng phát biểu ông đánh giá cao Putin vì “không chấp Obama”. Nhưng đối diện với kết luận về việc quả thực Nga đã tấn công mạng Hoa Kỳ, các phóng viên tiếp tục xoáy sâu vào việc Tổng thống Trump sẽ đối mặt với Nga ra sao:

PV: “Ngài Tổng thống tân cử, ông có thể đứng ở đây hôm nay, dứt khoát nói rằng không có ai có liên hệ với ông hay chiến dịch tranh cử của ông có bất kỳ liên lạc nào với Nga trong quá trình tranh cử hay không? Và nếu quả thực ông tin rằng Nga đứng sau vụ tấn công mạng, thì thông điệp của ông tới Vladimir Putin ngay bây giờ là gì?

Trump: Ông ta không nên làm thế. Ông ta sẽ không làm vậy nữa. Nga sẽ tôn trọng đất nước chúng ta khi tôi làm lãnh đạo, hơn nhiều khi những người khác làm lãnh đạo. Quý vị sẽ thấy điều đó. Nga sẽ tôn trọng chúng ta hơn. Ông ta (Putin) đáng lẽ không nên làm điều đó. Tôi không tin rằng ông ta sẽ tiếp tục làm như thế.

3. Kế hoạch tách biệt với công việc kinh doanh để tránh xung đột lợi ích

Một khoảng thời gian khá dài của buổi họp báo được ông Trump dùng để giải thích phương án tách biệt bản thân ông với công việc kinh doanh nhằm tránh xung đột lợi ích. Phần này được luật sư Sheri Dillon của ông trình bày.

Đầu tiên luật sư khẳng định các điều luật tránh xung đột lợi ích không áp dụng cho Tổng thống Mỹ, do đó về mặt lý thuyết Donald Trump hoàn toàn không cần cắt bỏ liên hệ với công việc kinh doanh của mình khi làm tổng thống. Nhưng để người dân Mỹ an tâm, cũng như đặt hoàn toàn tâm trí cho việc “làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Trump đã chỉ định đội ngũ luật sư của mình tìm hiểu những thủ tục pháp lý cần thiết cũng như “phương án tối ưu” để tách biệt ông khỏi các ràng buộc lợi ích kinh doanh của Tập đoàn Trump.

Về cơ bản, hai con trai lớn của ông sẽ tiếp quản tập đoàn Trump trong khi ông cắt bỏ mọi liên hệ kinh tế, đưa tài sản của mình vào những quỹ của tập đoàn. Trump khẳng định 2 con của mình sẽ vận hành tập đoàn “một cách chuyên nghiệp” và không đề cập đến các vấn đề kinh doanh với ông.

Luật sư Dillo cũng giải thích vì sao đây là lựa chọn phù hợp nhất mà không phải bán đứt toàn bộ tập đoàn, đưa tài sản vào một quỹ blind trust:

Việc bán hết, trước tiên cũng không loại bỏ được khả năng xung đột lợi ích. Thực tế thì nó sẽ tăng thêm xung đột. Thương hiệu Trump là mấu chốt của giá trị tài sản tập đoàn Trump. Nếu Tổng thống tân cử bán thương hiệu của mình, ông sẽ được hưởng tiền hoa hồng khi người ta sử dụng nó, và điều này gây hậu quả rằng một quỹ có lợi ích đối với một thương hiệu nhưng không ai đảm bảo được quỹ này sẽ không lợi dụng chức  danh của tổng tổng thống.

Thêm nữa, giá bán như thế nào cũng sẽ bị chỉ trích và soi xét. Giá quá cao chăng, đây có phải mua chuộc, có phải người ta trả nhiều tiền để được tổng thống tân cử chiếu cố? Bán tài sản mà không có quyền thương hiệu sẽ làm giảm rất nhiều lần giá trị tài sản. Không nên kỳ vọng Tổng thống tân cử Trump sẽ phá huỷ công ty mà ông ấy xây dựng. Kế hoạch của chúng tôi đưa ra một phương án thay thế phù hợp nhằm giải quyết quan ngại của người Mỹ. Việc bán hoàn toàn Tập đoàn Trump cũng không khả thi”.

Ngoài ra bà Dillo còn tiết lộ ông Trump đã ra lệnh chấm dứt tất cả các thoả thuận đang chờ thực hiện cuối năm 2016, và hạn chế chặt chẽ các thoả thuận mới ví dụ không thực hiện bất cứ hợp đồng nào mới với nước ngoài trong giai đoạn ông làm Tổng thống.

Ông Trump cũng tự nguyện quyên góp tất cả lợi nhuận kinh doanh khi chính phủ nước ngoài thuê phòng khách sạn của ông cho Ngân khố quốc gia, bà Dillo thông báo.

4. Vấn đề với tình báo Hoa Kỳ

Theo ông Trump, hoạt động tình báo cần phải bí mật và để rò rỉ những tin tức gần đây cho báo chí là điều không thể chấp nhận được và “đáng xấu hổ”.

Sau một thời gian dài có quan điểm khác biệt với giới tình báo Mỹ về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử, Donald Trump bị đặt câu hỏi rằng liệu ông có tin tưởng vào các nhân viên tình báo sắp làm việc dưới trướng mình hay không.

Cơ quan tình báo là vô cùng quan trọng, Trump nói. Ông sẽ bổ nhiệm những người tin cẩn vào các vị trí lãnh đạo cơ quan này và trong vòng 90 ngày sau khi ông nhậm chức, họ sẽ phải báo cáo chi tiết về các vụ tấn công mạng nhằm vào nước Mỹ, điều mà ông Trump nói không chỉ từ phía Nga mà còn Trung Quốc và rất nhiều nước khác.

Nhưng trong buổi họp báo, Tổng thống tân cử đã chỉ trích thẳng cộng đồng tình báo là “đáng xấu hổ” khi để những báo cáo sai lạc lọt ra công chúng.

Tôi thấy rằng một điều rất buồn là báo cáo tình báo đã bị lộ ra cho báo chí. Đầu tiên, điều này là phạm luật. Những cuộc họp và các báo cáo này là tuyệt mật”.

Ra ngoài cuộc họp, có người đã rò rỉ thông tin. Đầu tiên, những điều này không nên được ghi lên giấy. Đáng lẽ nó không nên được công bố. Tôi đọc những điều đã rò rỉ và nghĩ rằng thật đáng xấu hổ, hoàn toàn đáng xấu hổ”.

“Tôi nghĩ rằng đây là điều mà Phát xít Đức mới làm và đã làm”.

Báo cáo mà ông Trump nói đến là những thông tin tình báo được cho là của một cựu điệp viên Anh thu thập, trong đó nói rằng Nga có các video về việc ông Trump dính líu với gái mại dâm tại một khách sạn ở Nga và nhiều thông tin ràng buộc kinh tế với Nga khác.

Trong cuộc họp báo kéo dài khoảng một tiếng, Donald Trump còn loan báo lựa chọn của ông cho vị trí Bộ trưởng Cựu chiến binh là ông David J. Shulkin, hiện đang giữ chức Thứ trưởng của bộ này.

Tổng thống đắc cử tái khẳng định cam kết sẽ xây một bức tường biên giới với Mexico để chặn dòng người nhập cư trái phép cũng như những kênh buôn lậu ma tuý, tội phạm vào Mỹ; đồng thời nhắc lại cam kết huỷ và thay thế chương trình bảo hiểm ObamaCare.

Đức Trí

Xem thêm: