Tuần qua, hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan của Hải quân Hoa Kỳ đã có cuộc diễn tập trên biển Đông. Trung Quốc, được cho là đang vận động chủ quyền vùng biển này theo một chiến lược mới: Tứ Sa, đã theo dõi chặt chẽ hoạt động của tàu Reagan và thậm chí Bắc Kinh còn gửi tàu Hải quân đeo bám sát các tàu của Mỹ.

Hãng không mẫu hạm USS Ronald Reagan, lớp Nimitz, đóng quân tại Yokosuka, Nhật Bản. Tàu dài 333 m, boong tàu rộng bằng ba sân bóng đá, có gần 80 máy bay (từ máy bay chiến đấu đến trực thăng) và thủy thủ đoàn khoảng 5.000 người.

Reuters cho hay hôm thứ Bảy (30/9), khi chiến đấu cơ Super Hornet bắt đầu xuất kích từ boong tàu của hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan để thực hiện màn diễn tập quen thuộc trên vùng nước sâu tại biển Đông, đã có hai tàu Trung Quốc bám theo, không để chiếm hạm Hoa Kỳ rời tầm quan sát.

Đô đốc Marc Dalton, chỉ huy nhóm tác chiến trên hàng không mẫu hạm Reagan trao đổi với các phóng viên Reuters rằng màn diễn tập của hải quân Mỹ lần này thực hiện tại hải phận quốc tế trên biển Đông, cách bờ biển Trung Quốc khoảng 748km. Ông Dalton cho biết thêm rằng cùng tham gia hoạt động diễn tập lần này với Hải Quân Mỹ còn có một tàu khu trục của Nhật Bản.

Các sĩ quan trên tàu USS Reagan xác nhận rằng thời điểm chiến đấu cơ F-18 Super Hornet xuất kích là vào giữa đêm, nhưng các tàu Trung Quốc vẫn bám sát chặt chẽ mọi động thái của lực lượng hải quân Mỹ.

Các sĩ quan của tàu Reagan trao đổi với các phóng viên Reuters có mặt trên tàu rằng đôi khi các tàu Trung Quốc tăng tốc để kiểm tra hướng di chuyển của hàng không mẫu hạm Mỹ và không lúc nào để tàu sân bay Mỹ rời khỏi tầm radar của họ.

Thủy thủ đoàn trên tàu USS Ronald Reagan vào một vài thời điểm khi thay đổi hướng đi đã phải phát cảnh báo tới tàu Trung Quốc để đảm bảo an toàn cho cả hai bên. Hải quân Mỹ đã rút ra được nhiều bài học sau khi Hạm đội 7 của họ tại Thái Bình Dương đã gặp tới 4 tai nạn va chạm tàu chỉ tính từ đầu năm 2017.

Đô đốc Marc Dalton nói với Reuters rằng hải quân Mỹ thường xuyên gặp các tàu chiến của Trung Quốc trên biển Đông. Tuy nhiên, thời điểm hai bên gườm nhau lần này lại khá nhạy cảm khi nó diễn ra ngay trong thời gian Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson có chuyên công du tới Trung Quốc và tiếp kiến Chủ tịch Tập Cận Bình tại Đại Lễ Đường Nhân Dân ở Bắc Kinh hôm thứ Bảy (30/9).

Chi tiết về lịch trình làm việc của ông Tillerson tại Trung Quốc chưa được các bên tiết lộ, nhưng ngoại giới nhận định rằng Ngoại trưởng Mỹ sang Bắc Kinh lần này để “mở đường” cho chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng thống Trump vào tháng 11 tới. Đó là chuyến công du đầu tiên của ông Trump tới Châu Á với lịch trình qua các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam và Philippines.

Các nhà phân tích quốc tế cũng nhận định rằng vấn đề Bắc Triều Tiên chắc chắn là chủ đề nổi bật trong các cuộc hội đàm của ông Tillerson với các quan chức cấp cao Trung Quốc.

Để giải quyết vấn đề hạt nhân Triều Tiên, bên cạnh các nỗ lực ngoại giao, phía Mỹ như tuyên bố của ông Trump và các tướng lĩnh quân đội rằng mọi lựa chọn của Mỹ đã sẵn sàng, trong đó có biện pháp quân sự.

Đô đốc Marc Dalton khi trao đổi với Reuters về tình hình tàu USS Reagan diễn tập tại biển Đông cũng có nói rằng: “Là lực lượng tác chiến…chúng tôi phải ở nơi chúng tôi cần để thực hiện sứ mệnh của mình vào bất kỳ thời điểm nào. Hoa Kỳ rất rõ ràng về việc tận dụng tất cả các lựa chọn để khiến Bắc Hàn thay đổi hướng đi của họ”.

Một quan chức của Bộ Quốc phòng Hàn Quốc hôm Chủ Nhật (1/10) thông tin với tờ Yohap rằng tàu Reagan sẽ đến vùng biển giáp với Bắc Hàn vào giữa tháng 10 để tham gia các cuộc tập trận chung với hải quân Hàn Quốc.

Tờ Yonhap, dẫn lời vị quan chức quân đội giấu tên nêu trên, nói rằng: “Chúng tôi đang tham vấn (với Hoa Kỳ) về kế hoạch cho nhóm tàu tác chiến do tàu USS Ronald Reagan dẫn đầu tới Đông Hải (biển Nhật Bản) vào khoảng ngày 15/10”

Theo nguồn tin trên, đi cùng hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan sẽ có nhiều tàu chiến khác trong nhóm tác chiến như tàu khu trục Aegis, tàu tuần dương mang tên lửa hành trình và tàu ngầm chạy năng lượng hạt nhân. Hải quân Mỹ – Hàn ngoài việc huấn luyện chiến tranh chống tàu ngầm, còn có kế hoạch tiến hành các cuộc tập trận chung để phát hiện, theo dõi và đánh chặn các tên lửa đạn đạo của Bắc Triều Tiên

Một quan chức của quân lực Hoa Kỳ tại Hàn Quốc nói với tờ Yonhap rằng tàu USS Ronald Reagan sẽ tới biển Nhật Bản nhưng chưa có ngày chính xác.

Vị quan chức giấu tên này cho hay: “Cuộc tập trận chung dự kiến diễn ra vào khoảng 20/10. Chưa có lịch trình chính xác, phụ thuộc vào nhiều điều kiện. Sau khi diễn tập xong, hàng không mẫu hạm của Mỹ có thể cập cảng Busan, Hàn Quốc”.

Những động thái như vậy của hải quân liên quân Mỹ – Hàn là rất đáng chú ý khi cuối tuần qua Tổng thống Trump đăng tweet nhắc Ngoại trưởng Rex Tillerson đừng phí thời gian đàm phán với Bắc Hàn.

Trong khi đó, phía Hàn Quốc dự báo rằng có thể chế độ Kim Jong-un sẽ có thêm các hành động khiêu khích nhân dịp kỷ niệm thành lập Đảng Lao động Bắc Triều Tiên trong tháng 10 hoặc vào thời điểm diễn ra Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 19, sẽ khai mạc từ 18/10.

Xuân Thành (T/h)

Xem thêm: