Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang có mặt tại Davos, Thụy Sĩ tham dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) thường niên. Tại đây, ông Trump đã nói rằng nếu người Palestine không tham gia đàm phán hòa bình, Mỹ sẽ dừng viện trợ kinh tế và hỗ trợ an ninh.

Embed from Getty Images

Tổng thống Mỹ Trump và Thủ tướng Israel Netanyahu có cuộc gặp song phương bên lề WEF hôm 25/1.

Phát biểu tại WEF, ông Trump nói Hoa Kỳ cung cấp cho người Palestine “hàng trăm triệu USD viện trợ và hỗ trợ” mỗi năm.

Ông Trump quở trách lãnh đạo Palestine “không tôn trọng… vị Phó Tổng thống tuyệt vời của chúng tôi” Mike Pence khi đầu tuần qua đã từ chối gặp ông trong chuyến thăm Trung Đông.

Tổng thống Mỹ đặt vấn đề rằng: “Tại sao chúng ta phải làm điều gì cho họ khi họ chẳng làm gì cho chúng ta?”.

Trong cuộc gặp song phương với Thủ tướng Israle Benjamin Netanyahu bên lề WEF, ông Trump cho biết: “Khoản tiền đó đã sẵn sàng và nó sẽ không chuyển tới họ nếu họ không ngồi xuống và đàm phán hòa bình”.

Tôi có thể nói với bạn rằng Israel thực sự muốn thiết lập hòa bình và họ [người Palestine] cũng phải muốn thiết lập hòa bình hoặc chúng ta sẽ không làm bất cứ điều gì với điều đó thêm nữa”, ông Trump nhấn mạnh.

Được biết, đầu tháng này Hoa Kỳ đã thông báo rằng họ đang giữ lại hơn một nửa số tiền tài trợ cho cơ quan của Liên Hiệp Quốc hỗ trợ người tị nạn Palestine, khoảng 65 triệu USD.

>>Mỹ cắt giảm 65 triệu USD trợ cấp cho Palestine

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết rằng đó không phải là khoản tiền mà ông Trump đang đề cập tới. Tổng thống Mỹ muốn nói về khoản tiền trợ cấp song phương cho hỗ trợ kinh tế và huấn luyện an ninh.

Theo BBC, khoản tiền trợ cấp song phương này, năm 2016 Palestine đã nhận từ Mỹ là 260 triệu USD. Đồng thời, Mỹ cũng tài trợ cho Israel khoảng hơn 3 tỷ USD mỗi năm, chủ yếu là viện trợ quân sự.

Ngoài việc đe dọa cắt viện trợ cho Palestine, nhân dịp trao đổi với Thủ tướng Israel, ông Trump đã bảo vệ quyết định của ông về việc công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Tổng thống Mỹ nới với ông Netanyahu rằng: “Israel đã luôn ủng hộ Mỹ vì vậy điều tôi làm với Jerusalem là danh dự của tôi”.

Ông Trump nhắc lại quan điểm rằng “Jerusalem đã được đưa ra khỏi bàn [đàm phán hòa bình Trung Đông]…chúng ta không phải nói về nó thêm nữa”.

Họ [người Palestine] chưa bao giờ sở hữu Jerusalem”, ông Trump khẳng định.

>>Tại sao ông Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel?

Tổng thống Trump cũng nói rằng chính phủ Mỹ đã có “đề xuất hòa bình” và đó là “một đề xuất tuyệt vời cho người Palestine”. Ông đề nghị phía Israel phải chuẩn bị thực hiện một số nhượng bộ.

Các bạn đã đạt được một điểm”, ông Trump nói với Thủ tướng Netanyahu, ý muốn đề cập tới Jerusalem, và nói thêm rằng “sau đó các bạn sẽ phải từ bỏ một vài điểm trên bàn đàm phán, nếu nó diễn ra. Tôi không biết liệu chúng [các cuộc đàm phán hòa bình] sẽ có thể diễn ra hay không”.

Theo BBC, vòng đàm phán hòa bình Trung Đông gần nhất giữa Israel và Palestine đã sụp đổ trong căng thẳng từ tháng 4/2014.

Phản ứng với phát biểu mới nhất của Tổng thống Trump, Đại sứ Palestine tại Hoa Kỳ Husam Zomlot nói rằng chúng tôi “không thiếu tôn trọng bất kỳ ai… chúng tôi chỉ tôn trọng các quyền của chúng tôi và bảo vệ quyền của chúng tôi đã được quốc tế công nhận”.

Ông Husam Zomlot thừa nhận rằng việc thiếu viện trợ của Mỹ sẽ “trực tiếp ảnh hưởng đến hàng trăm ngàn người, nếu không muốn nói là  hàng triệu người, những người dân vô tội, dễ bị tổn thương khắp khu vực“.

Tuy nhiên, Đại sứ Palestine cũng nhấn mạnh rằng “áp lực về tài chính đối với các chương trình nghị sự chính trị cưỡng ép không hiệu quả .. đặc biệt khi vị thế của chúng tôi được cộng đồng quốc tế ủng hộ”.

Ông Zomlot nói thêm rằng ông Trump đã không chỉ “lấy Jerusalem ra khỏi bàn đàm phán, ông đã lấy luôn cả bàn”. Ông kêu gọi phải tổ chức đàm phán quốc tế “nơi mà thực sự có thể cung cấp cho chúng tôi nơi chúng tôi muốn đến”.

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas trước đây đã bác bỏ những đe dọa cắt viện trợ của ông Trump và gọi đó là “hành vi tống tiền”. Ông Abbas cũng nói rằng ông sẽ không chấp nhật bất kỳ kế hoạch hòa bình nào do Mỹ khởi xướng.

Trong khi đó, nhận xét về bình luận mới nhất của ông Trump, cựu chuyên gia đàm phán Palestine Saeb Erekat cho biết: “Ông Trump có thể mua được nhiều thứ bằng tiền của ông, nhưng ông sẽ không thể mua được phẩm giá của dân tộc chúng tôi”.

Trái với sự tức giận của người Palestine, phía Israel đặc biệt hoan nghênh các phát biểu mới nhất của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Thủ tướng Israel Netanyahu tràn ngập trong lời ca ngợi ông Trump về quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Trao đổi với ông Trump, Thủ tướng Netanyahu nói: “Bằng việc công nhận lịch sử, ông đã tạo nên lịch sử, và chúng tôi sẽ luôn ghi nhớ điều đó”.

Sau đó, trong một cuộc họp tại Davos, Thủ tướng Israel đã nói rằng “với bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào, thủ đô của Israel sẽ luôn là Jerusalem”.

Ông Netanyahu cũng nhấn mạnh rằng “người Palestine có thể giành tất cả quyền lực để quản lý đất nước mình nhưng không có sức mạnh để đe dọa chúng tôi“.

Trong bất kỳ sắp xếp chính trị nào, người Do Thái phải giữ kiểm soát an ninh trong khu vực, vì nếu không chúng ta sẽ có [nhóm Nhà nước Hồi giáo cực đoan IS]…Chúng ta đã thấy một bức tranh sống động về sự thất bại của các quốc gia tại Trung Đông, và chúng ta không muốn điều đó xảy ra nữa”. Ông Netanyahu quả quyết.

Hùng Cường

Xem thêm: