Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Ba (5/12) đã gọi điện cho một loạt các lãnh đạo các nước Ả-rập để thông báo về dự định chuyển Đại sứ quán Mỹ tại Israel tới Jerusalem. Động thái này nhận được sự hoan nghênh của Tel Aviv, nhưng gặp phải sự phản ứng gay gắt của các nước Ả-rập và cộng đồng quốc tế.

Embed from Getty Images

Jerusalem là thánh địa của cả Hồi giáo, Do Thái giáo và Cơ đốc giáo

BBC cho hay trong ngày thứ Ba (5/12), Tổng thống Trump đã có các cuộc điện đàm với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, Quốc Vương Jordan Abdullah, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi và Quốc Vương Ả-rập Saudi Salman để thông báo về kế hoạch chuyển Đại sứ quán Mỹ về thánh địa Jerusalem.

>>Tại sao Jerusalem quan trọng với cả Hồi giáo, Cơ đốc và Do Thái giáo?

Tất cả các lãnh đạo nhận được cuộc gọi của Tổng thống Mỹ đều lên tiếng cảnh báo rằng những bước đi đơn phương của Hoa Kỳ liên quan tới Jerusalem sẽ làm hỏng nỗ lực tạo dựng hòa bình Israel – Palestine được dẫn dắt bởi Washington và khiến bất ổn tại khu vực này bùng phát trở lại.

Phát ngôn viên của Tổng thống Palestine Nabil Abu Rdainah nói rằng ông Trump đã thông báo với ông Abbas về “ý định của ông ấy trong việc chuyển Đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv tới Jerusalem”.

Đáp lại, Tổng thống Abbas đã cảnh báo “về những hậu quả nguy hiểm của quyết định như vậy tới tiến trình hòa bình [Israel – Palestine] và tới hòa bình, an ninh và ổn định của khu vực [Trung Đông] và toàn thế giới”. Ông Abbas cũng kêu gọi Giáo Hoàng Cơ đốc giáo và các lãnh đạo Nga, Pháp và Jordan phải can thiệp vào việc này.

Reuters, dẫn một tuyên bố phát đi từ Vương Quốc Jordan, cho hay Quốc Vương nước này đã nói với ông Trump rằng việc chuyển đại sứ quán sẽ dẫn tới “những hậu quả nguy hiểm” cho khu vực và sẽ cản trở các nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình Israel – Palestine.

Trong khi đó, hãng thông tấn Ả-rập Saudi cho biết Vua Salman đã nhấn mạnh với Tổng thống Trump rằng bất kỳ thông báo nào của Hoa Kỳ về tình trạng của Jerusalem sẽ “châm ngòi cảm xúc Hồi giáo trên toàn thế giới”.

Theo Reuters, trong các cuộc điện đàm với các lãnh đạo Ả-rập, ông Trump chưa nêu rõ thời điểm chính thức chuyển Đại sứ quán Mỹ tới Jerusalem.

Tuy nhiên, một số quan chức chính quyền Trump giấu tên đã nói với Reuters rằng ông Trump khả năng sẽ vẫn tiếp tục ký lệnh gia hạn duy trì Đại sự quán Mỹ tại Tel Aviv thêm 6 tháng nữa, nhưng sẽ cam kết sớm chuyển cơ quan ngoại giao này về Jerusalem.

Các quan chức Mỹ cho rằng chính quyền Trump sẽ cần thêm thời gian để giải quyết các vấn đề về hậu cần như việc thiếu tòa nhà sứ quán đảm bảo an ninh và nhà ở cho các nhân viên ngoại giao tại Jerusalem.

Trước thông tin Mỹ có ý định di chuyển Đại sứ quán tại Israel, cộng động quốc tế cũng bày tỏ thái độ quan ngại động thái này có thể châm ngòi bạo lực bùng phát trở lại ở Bờ Tây sông Jordan.

Thổ Nhĩ Kỳ hôm thứ Ba (5/12) phát đi cảnh báo rằng sẽ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Israel nếu ông Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của nhà nước Do Thái.

Nhà ngoại giao cấp cao của Liên minh Châu Âu Federica Mogherini hôm thứ Ba (5/12) đã nói rằng “phải tuyệt đối tránh bất kỳ hành động nào [của Mỹ về Jerusalem] làm tổn hại các nỗ lực hòa bình và tạo ra chia rẽ giữa người Israel và Palestine”.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres “nhất quan cảnh báo chống lại bất kỳ hành động đơn phương nào có thể gây tổn hại đến giải pháp hòa giải Israel – Palestine”.

Về phía Israel, một quan chức cấp cao nước này đã lên tiếng hoan nghênh quyết định của ông Trump về Jerusalem, trong khi đó cũng tuyên bố rằng Tel Aviv đang chuẩn bị sẵn sàng cho bất kỳ xung đột nào có thể xảy ra.

Bộ trưởng An ninh Israel Katz nói trên Đài phát thanh Quân đội rằng: “Tôi ấn tượng với việc Tổng thống Mỹ sẽ công nhận Jerusalem – thủ đô bất diệt của người Do Thái từ 3.000 năm – là thủ đô của nhà nước Israel”.

Yên Sơn

Xem thêm: